Allinclusive?

Próg skalny - co zrobić gdy spotka się go na trasie?

Próg na rzece a odwoje

Bez względu na to, czy mamy do czynienia z progiem naturalnym, czy sztucznym zaraz za nim tworzy się odwój. Jest to rodzaj poziomego wiru, który może wciągnąć i nawet obrócić płynący obiekt np. ponton, czy kajak. Odwój powstaje, gdy rzeka pokonująca uskok spada i odbijając się od dna, powoduje cyrkulację - wytwarzając prąd wsteczny. To zjawisko utrudnia lub całkowicie uniemożliwia, wydostanie się z odwoju.

Ponadto spadająca z progu w dół woda zasysa również powietrze, co prowadzi do napowietrzenia wody. Stad w odwojach pojawiają się tzw. bąbelki. Oznacza to, obniżenie gęstości cieczy i tym samym utrudnia utrzymanie się na powierzchni wody.

Jak przygotować się do trasy z progami na rzece?

Przed rozpoczęciem spływu należy przeanalizować wybraną trasę pod kątem bezpieczeństwa i czyhających na drodze zagrożeń w postaci np. sztucznych progów, czy naturalnie występujących przeszkód. Należy też znać odpowiednie techniki asekuracji w przypadku utraty równowagi, czy wpadnięcia w odwój, jak np. eskimoska, kabina, podpórka niska/wysoka. Ponadto każdy kajakarz musi mieć na sobie kamizelkę oraz kask. Nie można również zapomnieć o zaopatrzeniu się w linę lub rzutkę. To właśnie dzięki nim można wydostać się z wodnego potrzasku. Lina z reguły powinna mieć 8 mm grubości i 15-25 m długości.

Stopnie niebezpieczeństwa progów na rzece

Stopień niebezpieczeństwa uskoku zależy m.in. od głębokości dna, poziomu rzeki oraz wysokości progu i jego rodzaju – sztuczny lub naturalny. Im większy uskok, tym większa energia potencjalna wody. W tym wypadku zwiększa się również cyrkulacja i prąd wsteczny wewnątrz odwoju.

Niebezpieczne progi na rzece

Sztuczne progi są dla kajakarzy najniebezpieczniejsze. Za nimi powstają z reguły głębokie odwoje, w których woda całkowicie traci swoją energię, a przez to trudno się z nich wydostać. Niebezpieczeństwo sztucznych progów wynika z ich regularnego charakteru.  Są one pionowe, zajmują z reguły całą szerokości koryta rzeki i mają równe, betonowe brzegi. Przy ich końcach występuje tzw. cyrkulacja pozioma, która powoduje odpychanie od brzegu i wciąganie do środka regularnego odwoju. Jeśli na trasie występują sztuczne progi, zaleca się je omijać drogą lądową - robiąc tzw. przenoskę.

Wyróżnia się również odwoje o głębokiej podwójnej cyrkulacji. Powstają, gdy między spadającą wodą a skałą pojawia się tzw. slot, czyli pusta przestrzeń. Wówczas woda odbija się od dna w dwóch kierunkach. Wtedy część wody płynie od podstawy wodospadu do góry przy skale i ponownie jest wtłaczana przez spadającą wodę w dół. Jeżeli kajakarz znajdzie się w takiej sytuacji, to nie jest on widoczny, gdyż znajduje się za ścianą wody.

Bezpieczne progi na rzece

Z kolei progi naturalne np. skalne rzadko występują na całej szerokości koryta. Dzięki temu można je ominąć, nie wychodząc z rzeki. Ponadto mają one nieregularny charakter i powstają za nimi z reguły odwoje płytkie, pod którymi tworzy się wyraźny strumień wody płynący w dół rzeki. Dzięki temu progi skalne są spływalne, a ich konstrukcja ułatwia wydostanie się z odwoju - przesuwając się w bok z odwoju.

Łagodniejsze progi są czasami świadomie wykorzystywane do zatrzymania się i określenia właściwej drogi dalszej podróży. W innych wypadkach można na nich trenować umiejętność i technikę do pokonywania groźniejszych wodnych przeszkód. Z kolei niektóre są na tyle zdatne do pływania, że uprawia się na nich freestyle kajakowy. Kajakarze wykonują na płytkich odwojach różne figury akrobatyczne np. tzw. loop’y, czyli salta z kajakiem.

CZYTANIE WODY I OKREŚLANIE POTENCJAŁU PROGU SKALNEGO

Przy czytaniu wody należy zachować ostrożność i chłodną kalkulację. Lepiej jest przecenić próg i obejść go, niż nie docenić i wpaść w głęboki odwój. Pomocne przy określaniu zagrożenia są wirujące w odwoju gałęzie drzew, śmieci, czy inne obiekty. Jeśli te nie są w stanie się stamtąd wydostać, to samemu również należy się zastanowić, czy warto ryzykować.

Szczególną powściągliwość należy zachować, gdy za progiem tworzą się odwoje, których długość cyrkulacji mierzy ponad metr. Oznacza to, że odległość od początku odwoju do szczytu fali wynosi więcej niż 1 metr. Warto też zwrócić uwagę na tzw. grzędy. W ten sposób określa się serię kilku następujących po sobie progów skalnych. Przepłynięcie takich odcinków również wiąże się z pewnymi trudnościami i może prowadzić do utraty równowagi, a w ostateczności do wywrotki. W tej sytuacji z pewnością przyda się dobra znajomość technik asekuracyjnych.

JAK PRZEPŁYNĄĆ PRÓG SKALNY?

Co do zasady, w kajakarstwie progów sztucznych się nie spływa, gdyż jest to niebezpieczne. Spływane są jedynie progi naturalne np. skalne. Decydując się na taki krok, należy wziąć pod uwagę, że:

  • Pas powracającej wody powinien być krótszy niż połowa długości kajaka
  • Krawędź progu powinna być tępa
  • Woda za progiem powinna być płytka
  • Przed skokiem należy wziąć duży rozpęd
  • Skakać należy w najkrótszym miejscu odwoju
  • Kajak powinien być ustawiony prostopadle do odwoju
  • W fazie lotu należy odchylić się do tyłu
  • Po skoku trzeba z całej siły wiosłować, by nie dać się skręcić w linii nurtu

Zastosowanie się do powyższych zasad pozwoli na zniwelowanie zagrożenia wpadnięcia w odwój i pomyślne kontynuowanie spływu.

JAK WYDOSTAĆ SIĘ Z ODWOJU?

Jeśli jednak nie przeskoczy się progu i wpadnie w odwój, błędem jest płynąć w przeciwnym do niego kierunku. Woda będzie nieustannie cofać kajakarza, a ten tracąc siły, będzie stał w miejscu. Rozwiązaniem jest kierowanie się wzdłuż linii progu do brzegu. Spróbować można również wpłynięcia w największy nurt wody spadający z progu skalnego. Wówczas można dostać się w przystępny prąd, który wyciągnie kajakarza z odwoju. Ten jednak ruch wymaga zanurkowania, a w związku z tym ściągnięcia również kamizelki, co może utrudniać wzburzona woda.

Asekuracja i ratowanie z odwoju

Czasem może dojść do konieczności ratowania innej osoby z odwoju. Na początku warto spróbować wyłowić kajakarza, rzucając do niego rzutkę. Jeśli ten jest w stanie ją złapać, trzeba go ciągnąć wzdłuż linii odwoju. Błędem jest, ściągnie go pod prąd, gdyż może on nie mieć sił, by utrzymać linę i w konsekwencji się puści. Inne rozwiązanie to podpłyniecie kajakiem do odwoju i wystawienie na samym jego początku dziobu, by kajakarz mógł się złapać. To rozwiązanie może się sprawdzić jedynie przy płytszych odwojach.

Na pomoc można wysłać również tzw. człowieka-żabę, czyli ratownika, podpiętego na linę i asekurowanego przez osobę z brzegu. Ten wariant najlepiej sprawdzi się, gdy osoba potrzebująca pomocy straci przytomność. Nie należy wskakiwać do rzeki bez wsparcia linowego. To prawdopodobnie spowoduje, że nagle obie osoby znajdą się w opresji. Innym jeszcze sposobem ratunku może być także przypięcie do liny kajaka lub kamizelki i posłużenie się nimi jak kołem ratunkowym.

Jeśli wpadnięcie w odwój nie było zamierzone, to znaczy, że nie nadawał on się do spłynięcia. A przynajmniej nie nadawał się dla osoby, która dała się pochłonąć żywiołowi. Gdy przed odwojem towarzyszy niepewność w związku z jego przepłynięciem, dla zachowania bezpieczeństwa nie tylko własnego, ale również innych członków spływu warto go obejść.

 

Nasz blog - polecane artykuły

  • Majówka SŁOWENIA Sava [M1] 9 dni [2999 zł]

  • Majówka SŁOWENIA Sava [M2] 5 dni [1999 zł]

  • Boże Ciało SŁOWENIA Sava [M3] 5 dni [1999 zł]

  • Boże Ciało AUSTRIA Salza + Enns [A1] 5 dni [1499 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA1] 3 dni [899 zł]

  • Via ferraty AUSTRIA 4 DNI (F1) [1899 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C1] 3899 zł

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S1] 7 dni [2799 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK1] 7 dni [3199 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C1] [3899 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS1] 4 dni [1599 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A2] 5 dni [1499 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK2] [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA2] 3 dni [899 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S2] 7 dni [2899 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C2] 3899 zł

  • Via Ferraty WŁOCHY 7 dni [V1] [3299 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK2] 7 dni [3299 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS2] 4 dni [1699 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A3] 5 dni [1499 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK3] [1999 zł]

  • Via ferraty AUSTRIA 4 DNI (F2) [1899 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA3] 3 dni [899 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S3] 7 dni [2899 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK3] 7 dni [3299 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C3] 3899 zł

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS3] 4 dni [1699 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A4] 5 dni [1499 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK4] [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA4] 3 dni [899 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK4] 7 dni [3299 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S4] 7 dni [2899 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C4] 3899 zł

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS4] 4 dni [1699 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK5] [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A5] 5 dni [1499 zł]

  • Via ferraty AUSTRIA 4 DNI (F3) [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA5] 3 dni [899 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK5] 7 dni [3299 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C5] 3899 zł

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S5] 7 dni [2899 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS5] 4 dni [1699 zł]

  • Rafting TYROL [T1] 5 dni [2999] zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A6] 5 dni [1499 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK6] [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA6] 3 dni [899 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [S6] 7 dni [2899 zł]

  • Kanioning Słowenia 7 dni [C6] [3899 zł]

  • Kajaki górskie SŁOWENIA [KURS] [SK6] 7 dni [3299 zł]

  • Via Ferraty WŁOCHY 7 dni [V2] [3299 zł]

  • Rafting SŁOWENIA Soca [WS6] 4 dni [1699 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza + Enns [A7] 5 dni [1499 zł]

  • Kajaki górskie [KURS] AUSTRIA 5 dni [AK7] [1999 zł]

  • Rafting AUSTRIA Salza [WA7] 3 dni [899 zł]

  • Via ferraty AUSTRIA 4 DNI (F4) [1899 zł]

Oceń artykuł:

Średnia ocena: - / Ilość głosów: -

Autor: , opublikowane przez: M-CANOE
Skontaktuj się z nami!
Zaoferowane Państwu połączenie usług turystycznych stanowi imprezę turystyczną w rozumieniu dyrektywy (UE) 2015/2302.
W związku z powyższym będą Państwu przysługiwały wszystkie prawa UE mające zastosowanie do imprez turystycznych. Przedsiębiorstwo M-CANOE Bartłomiej Majcherkiewicz będzie ponosiło(-ły) pełną odpowiedzialność za należytą realizację całości imprezy turystycznej.
Ponadto, zgodnie z wymogami prawa, przedsiębiorstwo M-CANOE Bartłomiej Majcherkiewicz posiada(-ją) zabezpieczenie w celu zapewnienia zwrotu Państwa wpłat i, jeżeli transport jest elementem imprezy turystycznej, zapewnienia Państwa powrotu do kraju w przypadku, gdyby M-CANOE Bartłomiej Majcherkiewicz stało(-y) się niewypłacalne.
Więcej informacji dotyczących najważniejszych praw zgodnie zdyrektywą (UE) 2015/2302

Użyj kuponUsuń kupon

 

+ Dodaj kolejnego uczestnika

 

* Pola obowiązkowe

 

Cena całkowita: